Βασικός υπολογισμός σε κάθε συνταγή μπύρας, ανάμεσα σε όλα τα υπόλοιπα, αποτελεί και η πικράδα της. Σε αυτό το θέμα, φαίνεται πως για πρώτη φορά καταφέραμε να συμφωνήσουμε παγκοσμίως στην χρήση μίας και μόνο συγκεκριμένης κλίμακας, πράγμα το οποίο δηλώνει και το όνομά της: International Bittering Units (IBU). Η μονάδα IBU είναι εξαιρετικά πολύπλοκη στην μέτρησή της, αλλά και εξαιρετικά πρακτική, καθώς δεν περιγράφει απλώς την περιεκτικότητα της μπύρας σε πικρικές ουσίες προερχόμενες από τον λυκίσκο (κυρίως ισοχουμουλόνη και α-πικρικά οξέα), αλλά έχει δημιουργηθεί πάνω σε μια εμπειρική συνάρτηση έπειτα από συσχετισμό αυτής της περιεκτικότητας με την αντιληπτή πικράδα κατά τη δοκιμή δειγμάτων. Με άλλα λόγια, η κλίμακα IBU δεν μας περιγράφει την πικράδα της μπύρας μόνο με βάση την ποσότητα πικρικών ουσιών που περιέχει, αλλά και με βάση την πικράδα που αντιλαμβανόμαστε τελικά όταν πίνουμε.

Ακόμα και η κλίμακα IBU όμως, δεν είναι αρκετή από μόνη της για να μας δώσει με ακρίβεια την τελική εικόνα για το πόσο πικρή είναι μια μπύρα. Κι αυτό, γιατί σε μια συνταγή υπάρχει πάντα ο παράγοντας της ισορροπίας. Η ποσότητα της βύνης και των σακχάρων αντισταθμίζουν την πικράδα του λυκίσκου. Για παράδειγμα, 30 IBU σε μια συνταγή Pale Ale, θα δώσουν μια ελαφριά πικράδα. Τα ίδια IBU όμως σε μια συνταγή Imperial Stout, θα εξαφανιστούν μέσα στον όγκο από τις βύνες, και το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι γλυκό και βυνώδες.

Η κλίμακα που θα μας δώσει μια πιο αντιπροσωπευτική εικόνα για την τελική ισορροπία της συνταγής μας, είναι η αναλογία BU:GU, δηλαδή Bittering Units προς Gravity Units. Υπολογίζεται με την διαίρεση των μονάδων IBU προς την αρχική πυκνότητα του γλεύκους, και η τιμή της κυμαίνεται συνήθως από 0.20 έως 1.20. Για παράδειγμα, μια μπύρα με OG = 1.050 και 40 IBU, θα έχει αναλογία BU:GU = 0.80.

Πώς συμπεραίνουμε όμως το πόσο πικρή θα είναι η μπύρα, με βάση την αναλογία IBU προς OG; Ο πιο εύκολος τρόπος είναι να συμβουλευτούμε οπτικά ένα διάγραμμα:

graph-01

Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι η αναλογία BU:GU αποτελεί απλώς μια εκτίμηση, και σίγουρα δεν μας δίνει απόλυτη εικόνα για το τελικό αποτέλεσμα. Ειδικά ως προς τα γευστικά χαρακτηριστικά, οι αποκλίσεις μπορεί να είναι σημαντικές, καθώς μια μπύρα με χαμηλά IBU αλλά με μεγάλες ποσότητες late additions και dry hopping, μπορεί να μην είναι ιδιαίτερα πικρή, όμως να έχει πολύ έντονο hoppy χαρακτήρα. Αντίστροφα, σε μια μπύρα με χαμηλή OG αλλά με μεγάλες ποσότητες από ειδικές και σκουρόχρωμες βύνες, μπορεί να κυριαρχούν ιδιαίτερα έντονα βυνώδη αρώματα, χωρίς όμως να είναι γλυκιά στο σύνολό της. Αυτό μπορούμε να το δούμε καλύτερα στο παρακάτω διάγραμμα. Εφ’ όσον όλες οι κατηγορίες μπύρας ορίζονται από το BJCP ως προς το εύρος της πυκνότητας OG και ως προς το εύρος των IBU, αντίστοιχα προκύπτει και η αναλογία BU:GU που χαρακτηρίζει το κάθε στιλ. 

graph-02

Παρατηρούμε ότι ανάμεσα στα στιλ που χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη αναλογία BU:GU βρίσκεται το Barleywine, η Stout και η Imperial Stout, στιλ στα οποία σε καμία περίπτωση δεν κυριαρχεί ο λυκίσκος. Πρόκειται όμως για στιλ στα οποία η πικράδα είναι εμφανής, ασχέτως αν η γεύση είναι βυνώδης. Στο αντίθετο άκρο, συναντάμε την Lambic και την Gueuze, οι οποίες ναι μεν έχουν χαμηλή αναλογία BU:GU, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι βυνώδεις και γλυκιές. Σε μια μπύρα που η πικράδα και η γεύση του λυκίσκου απουσιάζει, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι γλυκό, μπορεί όμως να είναι και ξινό, μπορεί να είναι πικάντικο ή να κυριαρχεί η γεύση και το άρωμα της μαγιάς, του ξύλου, των μπαχαρικών.

Συνεπώς, αυτό που μπορούμε να πούμε με σιγουριά για την αναλογία GU:BU, είναι πως πρόκειται για ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο που μας δίνει πληροφορία για το αν τα IBU που έχουμε υπολογίσει θα είναι τελικά αισθητά σαν πικράδα στην μπύρα, κάτι που δεν θα μπορούσαμε να πούμε με σιγουριά γνωρίζοντας μόνο τα IBU. Στην περίπτωση που δεν έχουμε να κάνουμε με πικρή μπύρα, η αναλογία GU:BU δεν αρκεί για να συμπεράνουμε αν το αποτέλεσμα θα είναι γλυκό, ξινό, πικάντικο ή οτιδήποτε άλλο, αλλά θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας την μαγιά, τα πρόσθετα, την ωρίμανση, και τα γενικότερα χαρακτηριστικά της κατηγορίας στην οποία ανήκει η συνταγή.

  1. Πολύ ωραίο άρθρο (και αυτό). “Εικονοποιεί” και εξηγεί επιστημονικά αυτά που λέμε εμπειρικά σε πελάτες μας γιατί η διαφορές ανάμεσα στις μπύρες -όσον αφορά πικράδα/γλύκα- και οτι τίποτα δεν είναι απόλυτο λόγο κάποιας κατηγορίας ή βλέποντας έναν IBU.

Απάντηση